کودهای شیمیایی به عنوان بخش مهمی که در روند رشد موثر گیاه دخیل هستند، بسیار مورد توجه بوده و هستند اما طبیعتا نحوه کود دهی گیاهان دارای نکات و مواردی است که لازم است در مورد چگونگی مصرف کودها اطلاع پیدا کنیم و آگاه باشیم.
کود ها به عنوان مکمل های غذایی در رژیم غذایی گیاهان در نظر گرفته می‌شوند، این رژیم غذایی مکمل شامل نیتروژن و فسفر است که در بسیاری از خاک ها موجود بوده اما در برخی دیگر از انواع خاک که با کمبود این دو ماده و عنصر مغذی رو به رو هستند، لازم است که از طریق کود جبران شود و نیاز خاک تامین گردد.
گیاهان برای بهبود وضعیت رشد و تکامل، بهره وری بیشتر و اصلاح موثر، نیاز به رژیم غذایی کاملا غنی دارند و کمبود هر کدام از این عناصر ضروری، میتواند منجر به آسیب گیاه گردد، این آسیب ها از برگای زرد که ناشی از کمبود ازت بوده تا کاهش گلدهی که ناشی از کمبود فسفر بوده است، را شامل می‌شود.
به طور کلی تمام خاک ها لزوما به کود احتیاج ندارند و مواد مغذی گیاه به شیوهای مختلف از جمله تجزیه برگ های گیاهانی که به صورت کود در می آیند یا مواد مغذی که گیاه از طریق خاک غنی به دست می آورد، نشان می دهد گیاه قادر به تامین مواد غذایی و اولیه مورد نیاز خود هست و الزاما افزودن کود بیشتر نمی تواند ثمر دهی بهتری را برای شما به ارمغان آورد، در نظر داشته باشید که تمامی این موارد در دسته مواد شیمیایی گنجانده می شوند و برای اکوسیستم، ضرر ها و زیان هایی را به ارمغان خواهند آورد.
برای نتیجه بهتر، شما می توانید یک آزمایش خاک را انجام دهید که تنها راه حل برای تعیین سطح واقعی مواد مغذی خاک بوده و مواردی که با کمبود رو به رو هستند را آشکار می سازند که همین عامل هم خود، موجب هدفمندی و پیشروی درست کارها می گردد.
در صورتی که برچسب کود را ملاحظه بفرمایید، سه عدد را به عنوان مثال 5-10-10 را مشاهده می کنید که درصد نیتروژن، فسفر و پتاسیم را بر حسب درصد کل وزن کیسه نشان میدهد. این سه عنصر از عناصر ضروری و مورد نیاز گیاه هستند و در برخی موارد کودها شامل درصد عناصر کلسیم، منیزیوم، آهن و منگنز هم هستند. این مواد مغذی میتوانند شامل مواد فرآوری یا ارگانیک باشند و ممکن است به صورت مایع یا فرمولاسیون های دانه ای درآیند.
کودهای آلی، موادی هستند که از گیاهان و یا تجزیه میکرو ارگانیسم های موجود در خاک به دست می آیند و مواد مغذی را به آرامی و به تدریج آزاد می سازند.
در مقابل کودهای آلی فرآوری شده که کودهای مصنوعی نیز نامیده می شوند، از مواد طبیعی مانند نمکای فسفات، کلرید سدیم و کلرید پتاسیم ساخته می شوند. به لحاظ شیمیایی، مواد مغذی کودهای فرآوری شده و آلی یکسان است و تفاوتی ندارند.
زمان کود دهی به گیاهان بستگی به شرایط گیاه دارد، اگر گیاه در شرایط بدی قرار دارد و گیاه علامت هایی مانند زرد شدن برگ درختان را نشان داده است، لازم است که زودتر کود دهی برای گیاه را آغاز کرد و در صورتی که گیاه دارای وضعیت عمومی مناسب است، به صورت کلی گیاهان هر 2 تا 4 هفته به غذا نیاز دارد و حتما این نسبت ها را کنترل بفرمایید و مطابق شرایط درج شده در بسته کود را به کار ببندید.
نحوه مصرف کود در گیاهان :
۱.کود با انتشار کند :
در این شیوه می توان برای گیاهان بیرون از خانه به صورت کند و در دوره ای طولانی استفاده شود. این نوع کود را میتوان هنگام تعویض گلدان با کمپوست مخلوط کرد. این روش، هنگام زمستان و در خواب زمستانی گیاهان می تواند مشکل ساز شود.
۲.قرص کود دهی :
اگر زمان کود دهی برای شما از جمله مواردی است که فراموش می شود، راحت ترین شیوه، قرص کود دهی است و در این روش قرص ها را در خاک فرو می برید و مواد مغذی طی یک یا بیش از یک ماه منتشر شود و عیب این روش، این است که کود به صورت یکنواخت در سر تا سر سیستم ریشه منتشر نمی شود و در مواردی، فرد فراموش می کند که قرص را مجدد در خاک قرار دهد.
۳.کود مایع :
بهترین شیوه کود دهی، کود مایع است زیرا به اندازه کافی غذا به تمام سیستم ریشه گیاه می رسد و علاوه بر آن، میتوان این روش را با توجه به دوره رشد یا خواب گیاه تنظیم کرد.
انتخاب روش مصرف کود و دقت به چگونگی مصرف کود ها، برای باغ دارانی که قصد دارند راندمان مصرف کود ها را افزایش دهند و تلفات را از طریق شستشو و روان آب سطحی، کاهش دهند، بسیار کاربردی است، بنابراین لازم است که شیوه مناسب کود دهی را بنا به نیاز خاک و تخصص خود انتخاب کرده و به کار ببندید.
